HÀ NỘI XÉT NGHIỆM DIỆN RỘNG CÓ CẦN THIẾT?

         Hướng Dương

        Nhằm từng bước tấn công, đẩy lùi dịch Covid-19 trên địa bàn thành phố Hà Nội, chính quyền thành phố đã vào cuộc với những công việc thần tốc được thực hiện, huy động mọi lực lượng cùng sức mạnh đoàn kết của nhân dân để bảo vệ "Thủ đô" an toàn; thực hiện giãn cách xã hội có hiệu quả, đẩy nhanh chiến dịch tiêm vắc xin lớn nhất trong lịch sử.

        Trước tình hình lây lan của dịch bệnh, đặc biệt trong trung tuần tháng 8, Hà Nội luôn ghi nhận số ca mắc mới ở mức cao (trung bình từ 60-80 ca + mỗi ngày). Bên cạnh đó, có nhiều chùm ca bệnh phức tạp với số lượng ca mắc lớn, nhiều trường hợp chưa xác định được nguồn lây. Dịch bệnh đã xuất hiện trong các cơ sở y tế, cơ quan, nhà máy sản xuất, cửa hàng tiện lợi, chuỗi cung ứng, chợ đầu mối,... và có nguy cơ bùng phát nếu chính quyền không có các biện pháp mạnh để kiểm soát dịch.

        Xác định xét nghiệm là yếu tố quan trọng hàng đầu, thành phố lập tức quyết định xét nghiệm khoang 300.000 mẫu tại các khu vực, đối tượng có nguy cơ cao ở 30 quận, huyện nhằm sớm phát hiện ca + trong cộng đồng từ đó đánh giá tình hình và có các biện pháp chống dịch kịp thời, cũng bảo đảm đời sống nhân dân trong trường hợp dịch bệnh phức tạp, kéo dài như thành phố Hồ Chí Minh; cùng với đó xét nghiệm trên diện rộng là để bóc tách F0 ra khỏi cộng đồng; truy vết F1, kịp thời khoanh những vùng có nguy cơ cao để không làm phát sinh chùm ca bệnh mới.

        Tính từ ngày 8/9 đến ngày 17/9/2021, Hà Nội đã lấy được tổng 4.255.316 mẫu (trong đó 2.965.789 mẫu PCR, 1.289,527 mẫu test nhanh) phát hiện 21 ca dương tính. Điều đáng nói là sau khi những con số này được công bố trên báo chí, một số "nhà toán học" bất đắc dĩ ngồi lại tính toán và họ đưa ra số liệu rằng, trong đợt xét nghiệm vừa qua, Hà Nội đã tiêu tốn khoảng 572 tỷ để phát hiện ra 19 F0, suy ra Hà Nội mất tầm 30 tỷ để tìm ra 1 ca dương tính với Covid-19. Và dĩ nhiên, không phải vì nghỉ dãn cách ở nhà nhiều quá mà họ sinh ra rảnh rỗi, với bản tính xét nét, suy nghĩ tiêu cực, họ đã kết luận rằng Hà Nội đã quá lãng phí trong khi ngân sách đang bị ảnh hưởng lớn bởi dịch Covid.

        Người viết cho rằng, nếu chúng ta tính toán một cách cơ học thì đúng là  chúng ta phải chi tầm hơn 500 tỷ cho việc xét nghiệm hơn 4 triệu mẫu, nhưng trên thực tế con số này có thể thấp hơn vì thành phố Hà Nội được nhiều tổ chức, doanh nghiệp, các nước ủng hộ rất nhiều bộ kit xét nghiệm (bao gồm cả test nhanh và PCR). Đây cũng là sự nỗ lực rất lớn của chính quyền thành phố Hà Nội cũng như của Chính phủ trong quá trình kêu gọi ủng hộ, tài trợ cho cuộc chiến chống Covid. Nhưng nếu thực sự chúng ta phải bỏ ra đến 30 tỷ chỉ để phát hiện 1 ca dương tính có lãng phí không. Thì tôi vẫn khẳng định là không.

        Lý do thứ nhất, các ca F0 này không phải ở trong khu cách ly, phong toả mà ở trong cộng đồng, chưa biết rõ nguồn lây nhiễm như thế nào. 21 ca dương tính đó tương đương với 21 ổ dịch di động. Nếu chúng ta không tổ chức xét nghiệm trên diện rộng thì không thể tìm ra. Nếu Hà Nội không phát hiện, không thực hiện giãn cách nghiêm để 21 ca F0 đi lại trong cộng đồng thì số người mắc bệnh có thể lên tới hàng ngàn ca. Thành phố Hồ Chí Minh là một bài học không thể nào quên cho chúng ta trong đợt bùng phát dịch lần thứ tư này.

        Lý do thứ hai, việc xét nghiệm trên diện rộng giúp chúng ta bóc tách hết ca F0 trong cộng đồng, truy vết F1 có liên quan đưa đi cách ly, sau đó thành phố triển khai tiêm vắc xin cho toàn thể người dân. Qua việc triển khai đồng loạt "2 mũi giáp công" (xét nghiệm và tiêm vắc xin) là cơ sở quan trong để thành phố mở cửa trở lại. Theo tính toán của các chuyên gia kinh tế, nếu Hà Nội tiếp tục kéo dài thời gian giãn cách xã hội thì thiệt hại về kinh tế sẽ lớn hơn rất nhiều so với con số 572 tỷ. Chính quyền thành phố Hà Nội đã chấp nhận hi sinh lợi ích kinh tế trước mắt vì mục tiêu lâu dài và quan trọng hơn nữa là bảo đảm sự an toàn và sức khoẻ cho người dân.

        Việc xét nghiệm trên diện rộng là cần thiết, hiệu quả và thực tế đã chứng minh trong những ngày qua; ngày 17/9 thành phố Hà Nội không ghi nhận ca F0 nào trong cộng đồng; số ca dương tính trong khu cách ly, phong tỏa cũng được kiểm soát. Không chỉ Hà Nội mà các tỉnh khác như tp Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương cũng tiến hành xét nghiệm trên diện rộng. Đây cũng là sự chỉ đạo xuyên suốt của Thủ tướng yêu cầu tiến độ xét nghiệm và truy vết F0 phải nhanh hơn tốc độ lây lan của chủng mới và Thủ tướng còn đặc biệt nhấn mạnh " một đồng phòng dịch sẽ hiệu quả hơn chi chống dịch". Đó là chưa tính đến chi phí phí điều trị cho F 0 nếu để dịch bệnh lây lan trong cộng đồng thì số tiền lên tới hàng chục ngàn tỷ đồng. Vậy chi 500 tỷ để xét nghiệm, để bảo đảm tính mạng, sức khỏe cho nhân dân thì không có gì là quá đắt cả!